Bàlan

Dugu yɔrɔfɔli

Kulukɔrɔ kolomi dɔ, n'o ye joyila ye, o ka galoda dɔ bɛ yen ko geɲɛka, bàlan bɛ o de fɛ. bàlan n'a ka galoda cɛ jànya ye bam 5 ye. A ni faana ta cɛ ye 5 ye fana wa o de y'a ka kafoda ye. I n'a fɔ an y'a Fɔ cogo min, joyila de y'a ka kolomi ye, a n'o cɛ ye bam 46 ɲɔgɔn ye. N'i Bɔra bàlan k'i bɛ Taa kulukɔrɔ o ye bam 86 taama ye. Nka nin bɛɛ kɔ fɛ bàlan ni dugu min ka surun k'o bɛ Se ka Jate duguba ye, o ye faana ye, bari a n'o cɛ tɛ Tɛmɛ bam 5 kan. Bàlan kɔrɔnyanfan fɛ, dugu dɔ bɛ yen ko zanfinna, a n'o cɛ ye bam 12 ye, tlebin fɛ misango bɛ yen ni bam 8 ye, a kɛɲɛka fɛ, sirifedugu bɛ yen ni 15 ye. Faana bɛ Sɔrɔ a ni worodugu 'cɛ ni bam 5 ye.

Dugu tɔgɔko

Dugu in tɔgɔ Dara yen tu tigɛbaa de la. O tɔgɔ de tùn Bàla ye. A Taar'i Sìgi yen cikɛ de kamà.

Dugu marabaako

Dugutigiya min bɛ bàlan o ye laadalata ye. U ka o dugutigiya in na, dugutisigi bɛ Nà kɔrɔyakunda de. Yen ta tɛ Mununmunun yen kìnw 'cɛ. A fana tolen bɛ yen jàmu kelen de ka bolo kan n'o ye tarawele ye. Wa fɛn wɛrɛ fana tԑ yen dugutigi Bɔ a ka dugutigiya la n'a Bɔra saya la. Ɔ, nka ni Ala y'a Kɛ ko dugutigi kɔrɔ ntanyanna u bɛ kalo fla de Kɛ ka sɔrɔ ka dugutigi kura Sìgi o nɔ na. Yen dugutigi kɔrɔ dɔw ye: Nàna Ba sanba, Ba famuguri, Ba kɔba, Ba kɔjini, Ba sungalo, Ba yɛrɛga ani Buba. Nka bì, Namaji tarawele de bɛ yen dugutigiya la. Màsakɛdugu kɔrɔ dɔ ye bàlan ye.

Dugu bònya

Bàlan bɛɛ bɛ Bɛn kìn wɔɔrɔ de ma. Olu ye: banagabugu, kakɔlɔbugu, minibugu, mɔgɔjɛbugu, ɲamɛbugu ani kuyɛnnɛbugu. Yen dugu mɔgɔ Taa màa 2139 ɲɔgɔn na bì.

Dugu siyako

Yen sìgibaaw ye bamananw ni marakaw ani fulaw ye. Yen jàmuw ye tarawele, jara, jalo, sangare ani sila ye. Sinankunya bɛ yen tarawelew ni jaraw 'cɛ. 'Tnɛ tɛ 'fàn ni 'fàn 'cɛ, a tɛ 'kìn ni 'kìn 'cɛ, a tɛ 'du ni 'du 'cɛ wa a tɛ hali 'dugu ni 'dugu 'cɛ yen furuko siratigɛ la. Bamanankan ni fulfulde ani soninke de bɛ Fɔ yen nka min bɛ Fɔ 'fòrobaya la o ye bamanankan ye.

Dugu baarako

Bàlankaw bɛ sɛnɛ de Kɛ kosɛbɛ. U bɛ sɛnɛfɛn caman Sɛnɛ i n'a fɔ keninke, sunna, saɲɔn, sàba, malo, tiga, tiganinkuru, bananku, woso, je, bàra, galama, ʃɔ, sunna, zɛrɛ ani soza. Nakɔlabaaraw fana bɛ K'u fɛ yen. U ka nakɔw 'kɔnɔ, u bɛ jiriba dɔw Turu i n'a fɔ mangoro, lenburu, buyakgi, manje, namasa ani ntɔmɔnɔ. Yen nafɛnkunda, u bɛ jabibi, fòronto, jaba, ɲugu, tamati, nkɔyɔ, salati, ʃù, pɔmitɛri, gan, kɔnkɔn, nanaye, melɔn, sira ani karɔti Sɛnɛ. Yen bagan màrataw ye bà, misi, saga, fàli, wùlu, jakuma, ʃɛ, kami, tonkɔnɔ, sò ani jɛnɛntubannin ye. Yen jago bɛ butigifeerew ni sɛnɛfɛn-feerew ni jiridenfeerew ni baganjagow ani bololafɛndlata-feerew (numuyabaaraw, ŋununda, sìgilandla, kalakadla,sansaradla, dabadla ani jiriʃi) de kan kosɛbɛ.

Dugu fɛɛrɛko

Fɛɛrɛ minnu bɛ yenkaw 'bolo kɔnɔminɛ kamà olu ye manabɛlɛ ni wɔlɔjuruda dali ani furabulu samani ka kɔnɔ Minɛ ye. Marafa y'u ka kungosogobaw fàali-fɛɛrɛ dɔ ye. U bɛ misiden dabɔ ni ncɔlɔ ye. U bɛ dugukɔnɔ-bagan murutilenw Minɛ ni jonborifli, koronka-minɛ walima nɛgɛka-minɛ (ni dumunifɛndɔ ye).

Dugu yiriwaliko

Лɔʃimansin, jabaranin, kɔɔrisugu, tlebarika-walan, kalalikɛkɛmansin, pɔnpekɔlɔn , sènfɛjuru, sɛnɛkɛ-mansin ani moto ye yen ko kura nàlenw ye. CMDT ni bɔrnfɔndɛn ni gardɛnm ye baɲumankɛtɔnw ye minnu sèn Dònna yen yiriwaliko la. U ka ɲɛtaa tùn ɲɛsinnen bɛ dugumɔgɔ kàlanni dakun cman na ani kàlanso-jɔw ma.

Dugu kàlanko

Bàlan lakɔli Dabɔra 2000 sàn. Fòrobata y'a ye. Lakɔliso in ye dugumadakun fàn fɔlɔta ye. Lakɔlikalan kɔ fɛ, madarsa fana ɲɔɲɛlen b'u fɛ yen. Madarsa kelen de b'u fɛ ye. Nka u ka o madarsaso in ye kɛnyɛrɛyeta ye. A dabɔ ni bì 'cɛ bɛ Taa sàn 20 na. O fana dugumadakun fàn fɔlɔta ye. Blonkɔnɔkalan blon fla fana bɛ bàlakaw fɛ yen, ka Fàra nkosɛbɛnni-kalan kan. Bàlankaw fɛ yen kàlan min yanga ka bòn o ye lakɔlikalan ye nka min Kɔnna ka Dòn tɔw 'ɲɛ o ye blonkɔnɔkalan ye.

Dugu batoko

Silamɛya ni kerecɛnya de bɛ bàlankaw fɛ yen. Misiri gansan sàba ni juma misiri kelen de b'u fɛ yen. Yen silamɛya dònbaa ye ʃɛknɛ kulubali ye nka min Nàna ni yen kerecɛnya ye o ye Naani ye. Bàlankaw tnɛ ye ŋoba ani kɔnɔ fin kirikiri dunni ye. U ka dugu dasiri ye ɲana ni mafaraba ye.

Dugu ɲεnajεko

Kɔɲɔw ni seliw ni sanyɛlɛmaw ni denkundiw ni tɔnɲɛnajɛw ni ntolatan ani laadalakow ye yenkaw ka ɲɛnajɛlakow ye. U ka fɔlifɛnw ye bari ni gita ni buru ni bala ni bàra ni ntamannin ni dunun ani flen ye. U ka ɲɛnajɛyɔrɔ ye dugu foroba-kɛnɛba ye.

Dugu kungoko

Dàla, fàla ani jɛ ye yen jisigiyɔrɔw ye. A yɔrɔ ninnu na, manɔgɔ ni baman ni bàma ni kaana ni koorokaara ni kooro bɛɛ bɛ Sɔrɔ yen. Jiri suguya caman fana bɛ Sɔrɔ yen kungo 'kɔnɔ i n'a fɔ jala, banan, sanan, genun, nkaba, npeku, zaban, dingɛ, gele, nsira, bumu, ʃì, nɛrɛ, sebe, toro, balazan, ntabakùnba, kòro, woo, ntɔngɛ, ntege, zɛrɛninjɛ, nkalama danga sunsun, zɛkɛnɛ, zaajɛ, bàro, ɲama, gunjɛ, pɔpɔ, nten, gele, siri, dukura ani ntomi. lɛ, Miniɲan, dànkala, nkorongo, kungo-kami, wɔlɔ, gunnajɛ, baninkɔnɔ, warabilen, bàla, waraninkalan ani ntomisan ye kungosogow ye minnu ka teli ka Sɔrɔ yen. Yen kungodaw yet tasɔbala, ŋomana kungo ani ŋɔdibi. Yen kulubaw tɔgɔ Flɛ: ŋɔndibi kulu ani tasɔba kulu.