Kr Dukure: latigɛdɔnna
Kàlandenw ka Vzero ye dɔ Fàr'a kùndoni kan 1991 sàn na. Lakɔlikaramɔgɔya, fangaɲini-tɔnko, ɲɛlakeguya-baaraw, nin bɛɛ kɔ fɛ, Kr Dukure y'i Cɛ ka Kɛ ko kura wɛrɛ la tugun ko latigɛdɔn. Nin bɛɛ bɛ mɔgɔw ka kuma Sɔn ji la a ka cɛsiri cogoya kan : a tɛ Sɛngɛ w'a tɛ Лìnɛ, w'a b'a Kɛ f'a Dàn.
Latigɛdɔn tùn ye ko kura ye Jyɛn ‘kɔnɔ a waati 'kuma tɛ Mali ma. A Kɛr'a yɛrɛ karamɔgɔ ye o ko ɲɛɲinini na. Mɔgɔ min dòn, a sɔmi ka telin cogo min na, a bɛ ko nàta janw Ye joona o cogo la.
Kr Dukure Taara ENSUP 'da la nin don, 1991 sàn marisikalo tle 8. A ye jatebɔlan CASIO n'a ɲɛfɔligafe dɔ san. Latigɛdɔn ɲɛɲinini dabɔlen Flɛ i 'kɔrɔ o ye. O la, komin musow tɔgɔladon fana ye o don kelen in ye, Kr Dukure b'a don in Lakodɔn fana ka Kɛ a ka latigɛdɔn daminɛ sànyɛlɛma ye.
Kabini kelen, a ka latigɛdɔn kàlanni ma Dabɔ a kɛli la wale kanw na. A y'a Dabɔ a bɛ Se ka 'cogo Sɔrɔ Mali kanw ta la cogo min na. A ye gafe in Kàlan k'a faamuya waleyali da Minɛ. A ye a ka kàlanso tɔgɔlamansin matarafali sira Taama. A bɛ To ka jateblaw ɲɛ Tigɛ. A Bìnna ka 'nɔ Bɔ dɔɔnin-dɔɔnin. Sani a ka Weele kà Blà kɔrɔsigiya la 1995 sàn na, a ye fὲɛrɛ caman Sɔrɔ a la. A bɛ Bɔ kɔrɔsiriya la tùma min na, 1998 sàn, o y'a Sɔrɔ a ye jatebla dɔw Dla a yɛrɛ seko la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la, bamanankan na. A tùn bɛ To ka dajiraliw Kɛ sɔn. O dajiraliw tùn b'a To mɔgɔw bɛ Bɔ a kàla ma ko latigɛdɔn fana bɛ Se ka Kɛ an ka kanw na. Bari nin waati y'a Sɔrɔ latigɛdɔn kɛbaa kelen-kelen minnu bɛ Mali ‘kɔnɔ, olu tùn b'u ka jateblaw Dla faransɛkan de la.
Kr Dukure y'a ka lasigisɛbɛn Sɔrɔ 1998 sàn desanburukalo la. O Kɛr'a bolobɔlen ye jamana ka baaradenya la. O ye dɔ Fàr'a ka waati sɔrɔta kan a ka ɲininiw ni ɲɛlakeguya-baaraw la.
1999 sàn, a ye sìgiyɔrɔ-ko laɲini Kɛ CNRST ɲɛmaa fɛ. O Sɔnna a k'a ka ɲininiw Kɛ u kɛrɛ fɛ. Don o don, hali karidonyaw fɛ, a bɛ Nà dɔ Kɛ a ka jatebla ɲɛtigɛli la. A ye degeden dɔw Sɔrɔ a 'sèn fɛ. Olu tùn bɛ To ka Nà a 'kɔrɔ sɔn. A ye jatebla minnu Sìgi 'sèn kan fɔlɔ olu Kɛra 5 ɲɔgɔn ye: sɛbɛnko, daɲɛko, fɔliko, donjateko, fèere-jatebɔ. N'a ye jatebla min Dla bamanankan na, a b'o cɛlan Labɛn soninke la ka Tla ka Mali kan tɔw 'dɔnbaa Лini cɛlan kɛli la olu la. O y'a To kulunin dɔ Sɔrɔla a fɛ a ka baara taabolo ‘kɔnɔ: a yɛrɛ den flà, degedenw ani jateblaw cɛlanw kɛbaaw Mali kan wɛrɛw la.
Kr Dukure ka jatebla fɔlɔw tùn bɛ Mali kan minnu na olu ye bamanankan, soninke, dɔgɔsɔ, fulfulde ani sɔŋay ye. O y'a Sɔrɔ a ma kan tɔw ta mɔgɔ Sɔrɔ fɔlɔ. Fulfulde cɛlan kɛbaa tùn ye Amadu Ba ye. Sɔŋay ta tùn ye Mahamann Almunɛr Mayiga ye. Dɔgɔsɔ ta tùn ye Amadu Tɛnbinɛ ye.
2000 sàn na, Kr Dukure ye latigɛlan dɔw Лini k'olu Blà a yɛrɛ fɛ yen. Komin kuran tùn ma Dòn a ka 'so fɔlɔ, a ye kuranbaŋenan dɔ Sàn a bɛ taji Kɛ min na ka baara Kɛ n'a ka mansinw ye 'so.
A ye dajirali sènnacaya o waatiw la a ka ɲinini kan dàmajira-kɛnɛw kan. A ka so yen fana, a tùn b'a denw bolo Dòn latigɛdɔn na sɔn. Komin a ɲɛ tùn tɛ 'ɲɛ la Bɛnbakan Dungew tɔn 'kɔrɔ blen, a ye tɔn wɛrɛ labɛnni Blà 'sèn kan. O la, a n'a denw, Mandela n'a kɔrɔmuso Sirandu, ye tɔn dɔ Sìgi k'o tɔgɔ Da ko MAKDAS (Mali Kanko ni Danbe Se). A yɛrɛ 'ɲuman na, ko Mandela de ye tɔgɔ in sɔrɔbaa ye. O MAKDAS laban Kɛr'a ka baaraw ɲɛnabɔlitɔn ye. N'a bɛ Weele kanko kɛnɛ min kan, a bɛ Fɔ ko ka ci Blà MAKDAS mɔgɔw ma.
Kr Dukure tùn bɛ cikanw Blà faamaw ma sanga ni waati k'u Ladɔnniya a ka ɲinini ɲɛsɔrɔlenw na. Hali n'a jaabili ma Bɔ a sira fɛ kosɛbɛ ka Bɔ faamaw 'yɔrɔ, a ma Saliya o bɔkɛnɛna-waleyaw kɛli la. A b'a Laɲini tùma bɛɛ ka Taa a ka baaraw Dajira magoɲɛdaw la jamana cakɛdaw la. O ye 'bɔ ka Kɛ a kàla ma a ka fɛn dlalen bɛ Se ka mago min Лɛ ka gɛlɛya min Tà ka Bɔ jamana kan. A ka laɲiniw dɔ fana tùn ye a ka baara bɛ Se ka Tà ka Kɛ 'baarakɛ-minɛn ye cogo min na a magoɲɛ-yɔrɔw la.
O laɲini ninnu 'sèn fɛ, a ye Sɛbɛn dɔ Ci jamanatigi Alfa ma 2000 sàn na. O sɛbɛn in ni jakurufe dɔ lafalen tùn dòn a ka baaraw bamunen tùn bɛ min ‘kɔnɔ. 'Mɔgɔ ma sɛgɛ Fili ka K'a la o la ka Bɔ ɲɛmaayaso la. O n'a ɲɔgɔnna caman Kɛr'a fɛ.
Jatebla dlalen ninnu Kɛr'a 'bolo sinsin ɲɛnama ye. A y'i To o la fo ka Nà 2005 sàn Se. ACALAN ye bolodali dɔ Blà 'sèn kan ko Làtigɛdɔn waleyali fàsokanw na. Kr Dukure ni jamana mɔgɔ wɛrɛ minnu dɔnnen tùn dòn o sira kan ka kɔrɔ olu Jὲra k'o bolodali ɲɛ Tigɛ. Latigɛdɔn ɲɛdɔnbaa wɛrɛw tùn b'o la hali n'olu tùn tɛ kanko 'kàla la. O ɲɛtigɛli titati bannen u fɛ, ACALAN ye o kàlan Dɔgɔda ENSUP-FLASH la walasa k'o baara Gɛrɛ sannakalandenw na. U ye sànnakalanden dɔw Tà k'o ɲɛblakalan in Kɛ olu 'kùn. Karamɔgɔ minnu tùn bɛ o ko la olu ye Mamadu Dukure, Emil Kamara, Legom Say, Usmann Li ani Mahamudann Лaŋ. A y'a Sɔrɔ Adama Samaseku, Mali kàlanko setigi kɔrɔ in bɛ ACALAN ɲɛmaaya la. Ale n'a ka baarakɛla, Emanuyɛl Sagara ani Pol Gindo ye baaraw Dadon.
I kana Flɛ a la ko bolodali in tùn bɛ fàsokanw sèndonni kan latigɛdɔn na, nka o n'a 'ta bɛɛ, u karamɔgɔ dama ka labɛnw na u tùn t'a fɛ Kr Dukure ka jateblaw 'sèn ka Dòn a ɲɛblakalan in kàlansenw na. O bɛɛ ye k'a Jira ni ɲɛgoya ma K'o ye, o ye faamubaliya sugu dɔ ye min b'a la ka an fàrafinw To 'kɔ tùma bɛɛ: an t'a Лini k'an yɛrɛ ka 'sira lafasataw Dòn an taabolo la tùma ʃi fo an bɛ kɛnɛma-taabolow 'kɔ dɔrɔn. N'o tɛ, ne fɛ kan minnu sèndonni kofɔlen dòn latigɛdɔn na, n'olu kanbaara kɛlenw ma Dajira o kàlan 'sèn fɛ, mun wɛrɛ de bɛ Jira yen k'o b'o kàlandenw blàsira Dya? I mana o kan masinaw Sènbɔ o baara la k'o Kɛ ni kan wɛrɛw ye, a waleyalikan tɛ kan minnu ye, o baara bɛ Kɛ tɔ-k'a-jɛn ye.
Kr Dukure ka wajibi y'a To u Sɔnna a ka jateblaw ka Fàra a kàlansenw kan. Ale y'i ka jateblaw Sìgi a kàlankɛ-yɔrɔ latigɛlanw kan o la. 2005 sàn kalo 1lɔ tle 10, kàlan in Dabɔra. Kùnɲɔgɔn flà Kɛr'a la kà N'a Kùncɛ o kalo in tle 25.
Karamɔgɔ Dukure ka jateblaw jirali ye mɔgɔw Dya kosɛbɛ. Mɔgɔ minnu tùn b'a yɔrɔ la o caman Ko a ta nin y'a kɛcogo ye. Kàlanden kelen tùn b'a la min ta ma Dàn o tanuni dɔrɔn ma. O y'i fɛla da Jìr'a la daɲɛgafe dɔ bɔliko kan. A Ko o ma ko payi, k'ale yɛrɛ bɛ mɔgɔɲini na o siratigɛ la. Ko bari ale ye daɲɛgafe dlacogo ɲɛ Tìgɛ mansin na kàban. Ko min b'ale Jɛn k'o ye mɔgɔ sɔrɔli ye ale n'o ka Jὲ k'a Lafa. A ka kumaw Kɛra ʃì bìnnen y'a tɔmɔminɛn ‘kɔnɔ o kàlanden 'bolo. A Ko kàlanden in ma ko ale bɛ baara Kɛ a yɛrɛ ka 'so. A y'a ka yɔrɔ Taamaʃyɛn o ye ko ni kàlan Foorila don min, ko o bɛ Se ka Se ale ma 'so daɲɛgafeko in na.
Kàlan in banni kɔrɔtɔ Kɛra Isiyaka BAALO la, kàlanden kofɔlen in. Komin a kàlan in banni ni seliba gintanw Dònna ɲɔgɔn na a sàn, o gìrigaraw bɛɛ tɛmɛnen 'kɔ baalokɛ Sɔrɔla ka Kr Dukure ka so Maɲini sibiridonya dɔ fɛ.
Sàn kalo flànan 'kɔnɔ, baalokɛ in Nàna Kr Dukure fɛ yen. U ye waati 2 Kɛ dajirali ni taabolow sìgili la 'sèn kan u ka jὲ in 'kùn kan.
Kr Dukure ni Baalo ye bamanankan daɲɛgafe kùrannanma fɔlɔ Dla u ka jɛ ‘kɔnɔ. O daɲɛgafe in baarali Kɛra ni Kr Dukure ka daɲɛko jatebla ye. Daɲɛgafe in, Wagadu, baarali koɲɛ kuurukaara Kɛra sàn flà ‘kɔnɔ, ka Bɔ 2005 sàn na ka T'a Blà 2007 sàn na. Gafe min kɔnɔdaɲɛ bɛ T'i Jɔ daɲɛ ba tan ni nàani (14 000) ɲɔgɔn na, o baara bɛ Se kà Foori mɔgɔ jumɛn bolo dɔrɔn ka kɛli la sàn 2 dɔrɔn ‘kɔnɔ ni jatebla ka nɔgɔyasiraw tɛ? Jatebla y'a To u ye Nɔbɔ u ka baara la teliya la.
Kr Dukure ka jateblaw bɛ Se kà mun ni mun Kɛ fɔlɔ?
An bɛ Kuma sɛbɛnko ta fɔlɔ kan, o min ye kan sɛbɛnni ɲɛnabɔlan ye. O jatebla in bɛ Mali kanw Sɛbɛn k'u Mabɛn, ka Tla ka daɲɛ fililatlen Kɛ kan dɔw la. A bɛ sɛrɛdali fana Kɛ Mali kan bɛɛ la, o min ye fὲɛrɛ ye Microsoft Word tɛ Se ka min Kɛ.
Daɲɛgafe dlali jatebla bɛ daɲɛ Tɔmɔ ka daɲɛw Sɛrɛda. A bɛ nɔgɔya Dòn daɲɛw siya n'u kanhakɛ sìgili la. A tìgi dàn ye sa ka baara Kɛ kɔrɔw ɲɛfɔli kan.
Donjateko jatebla bɛ blàsirali Kɛ waati kùntaala ‘kɔnɔ min ‘kɔnɔ hali Microsoft ta t'o jaka Kɛ. A bɛ donw jate bɔli da Minɛ k'a Tà 1582 sàn na ka T'a Blà fo 11 600 la. O kɔrɔ ye ko a bɛ furancɛ min Jira sàn hakɛ la o ye sàn ba tan ni kelen ye (sàn 11 000). A bɛ don flà fùrancɛ Di sàn hakɛ tɛmɛnen kan, kalo hakɛ, dɔgɔkun hakɛ fo ka Se tle tɛmɛnen hakɛ jirali ma.
Donjateko jatebla in tɛ Dàn olu dɔrɔn ma. Fɛn min ye tle nɔɔrɔminɛ ye ani kalo nɔɔrɔminɛ, n'a kuma jɛgɛnnen bɛ fɔ mɔgɔw fɛ ko jakuma ye kalo Minɛ, a bɛ sàn hakɛ fɔlen ninnu bɛɛ ta Jira o la. A bɛ jamana ka don blàlenw ni selidonw Jira fana.
A bɛ hali kalo jɔta jɔdonw Jira ani k'o kalo 12 tɔgɔw Fɔ kan na. I b'a fɛ ka don min Lakodɔn i bɛ o mankutu Sɛbɛn ka Blà a yɔrɔ dɔ la.
Fɔliko jatebla ni fèere-jatebɔ taw fana tùn bɛ baara camanw Kɛ. Fɔliko ta tùn bɛ fɔlikanw Bɔ cogo caman na. Fèere-jatebɔ ta tùn bɛ sanni-feere koɲɛw Лɛnabɔ. O jatebla ninnu laban ma Se ka Bɔ DOS la ka Yɛlɛma Windows kan.
Karamɔgɔ Dukure y'a ɲinini min Kɛ a denkɛ Mandela k'i Magwan latigɛdɔn na, o Kɛr'a ma fura ɲuman ye a ka jateblaw kana kùnbalan Sɔrɔ taabolo kura la. Komin a ka jateblaw tùn bɛ Dla ni taabolo kɔrɔ min ye, o cogoya Nàna balan Sɔrɔ fὲɛrɛ kura taabolo la. Ale bolo ma Jo o la blen. Komin o Bɛnna n'a denkɛ Mandela bolo joli ye taabolo kura in sira kan, a y'o ko To Mandela 'bolo. Mandela Nàna Tla a ka sannakalanw na ka bangudɔn sànnaani-jala Sɔrɔ 2010 sàn na minkɛ, o y'i Walaka a fà ka jateblaw kelen-kelenbɔli la DOS sira kan k'u Blà taabolo kura sira kan. Sani a ka yɛlɛmani da ka Se fèerejatebɔ ni fɔliko taw ma, mansin Cyɛnna n'olu ye. Mandela Dukure laban Tɛmɛna ni latigɛdɔn kɛli ye Mali kanw na MAKDAS 'tɔgɔ la. Ale ta ma Dàn jateblaw dɔrɔn ɲɛ tigɛli ma blen, ale Dònna hali fogodla la. A ye fogo fɔlɔ min Dla ka Blà fogolan kan o Kɛra bataki.org ye. O ye kùnnafonici-fogo ɲɛnama ye Mali kanw na min ye ŋɔninba Bɔ Mali kanw baarabaaw sèn na.
Kr Dukure ka ŋanakɔrɔbɔlan dɔ b'a ka jateblaw la. Лɛgɛn dɔ dòn. A tùn bɛ To k'o Jira ko ni mɔgɔ min Sera k'o ɲɔgɔn Kɛ. A yɛrɛ 'ɲuman na, "hakili ni sɛbɛ de bɛ mɔnɛ Bɔ".
Blàdon : 2016-06-27 Yɛlɛmako laban : 2017-01-08
