Farakɔrɔ
Dugu yɔrɔfɔli
Farakɔrɔ bɛ Molobala galoda-duguw fɛ. A ni Molobala yɛrɛ cɛ ye bamɛtɛrɛ 1 ye. Kucala min ye a ka kolomiye, a n'o cɛ ye bamɛtɛrɛ 35 ye. Farakɔrɔ bɛ Kuri gudɔrɔn kininyanfan fɛ n'i Bɔra Kucala. Nka n'i Bɔra Kuri yanfanfɛ i b'a Sɔrɔ numanyanfan fɛ. Farakɔrɔ lasɔrɔli ka nɔgɔ bari gudɔrɔndala-dugu dòn. Farakɔrɔ ni Molobala, Tri, Bɛrɛso ani Susula de bɛ dàncɛ Bɔ.
Dugu tɔgɔko
Farakɔrɔ tɔgɔ fɔlɔ ye “Lesigikan” ye. O tɔgɔ in Sɔrɔla badenma fla dɔw fɛ. Olu Bɔra dugu dɔ la ninkaTɛmɛ Karangaso fɛ. Nka u Bɔradugufɔlɔ min na kowkùntaalajanya y'a To kùnnafonikɛnɛman ma Sɔrɔ o kan. Nka min kɔnijɛlendòn o ye, u Bɔradugu min na yanni u ka Se Karangaso, o ye "kle" dugu dɔ ye. Kle ye siya dɔ de ye. Ɔ u selen karangaso kɔrɔkɛ Ko k'ab'asɛgɛlafiɲɛBɔ. NkadɔgɔkɛTɛmɛna ka na Se yɔrɔdɔ la k'iSìgi yen k'ab'akɔrɔkɛKɔnɔ. A yewaati jan Kɛ k'a kɔrɔ kɛ Kɔnɔ. O ma Nà minkɛ, ale fana ma Bɔ yen ble. A y'a ka bugudaSìgi yen nink'aFɔ a ma ko "lesigikan". Mamaradòn. A kɔrɔ ye ko "n y'a Kɔnɔ ka dɛsɛ".
Nka i kominyɔrɔ in Bɛnnafara-kɛrɛfɛla ma, dɔw fana y'a Taamasiyɛn ni "Farakɔrɔ" ye. O Labanna ka fɔ Dya mɔgɔw ‘da ka sago "lesigikan" kan. O min ye tutigɛbaa yɛrɛ ka tɔgɔ dalen ye.
Dugu dugutigiya
Farakɔrɔ marali tùn bɛ Molobala màsakɛw de 'bolo lawale la. Nka bì, a bɛ Mara dugutigiw fɛ. Faama-dugutigiya de bɛ farakɔrɔkaw fɛ yen. Nka o bɛɛ n'a ta, a dugutigiya bɛ Nà kɔrɔya-kunda de. Farakɔrɔ dugutigiya tolen bɛ kìn kelen de 'bolo. An bɛ bì min na (2015) Yaya Danbɛlɛ de ye yen dugutigi ye.
Dugu bònya
Farakɔrɔ dugu ye kìn naani ye. A dugu in mɔgɔ hakɛ tùn bɛ 2000 la 2009 sàn na. Farakɔrɔ dugu man bòn ten. An ko kìn naani minnu bɛ Farakɔrɔ olu ye Faagaceremɛ, Kawagla, Bɛnbɛla ani Julaso ye. Farakɔrɔ ma sìgiyɔrɔ-yɛlɛma Kɛ a sìgili ni sisan (2015) ‘cɛ.
Dugu siyako
Farakɔrɔkaw ye miɲankaw ani fulaw ye. Jàmu minnu b'u la yen olu ye Danbɛlɛ, Kulubali, Kɔnɛ, Sanɔgɔ, Tarawele ani Sidibe ye. Kan minnu bɛ Fɔ u fɛolu ye mamara, bamanankan ani fulakan ye. Nka u bɛ mamara de Fɔ ka sago tɔw kan.
Dugu baarako
Farakɔrɔkaw bɛ Saɲɔ, keninke, kàba, kɔɔri, tiga, tiganinkuru, ʃɔ, tiga, soza, mangoro, lenburu, tubabunkɔyɔ, jaba, tamati, fòrontoaniʃù Sɛnɛ.
Dabaw ni kamanmafɛnw na, u bɛ misi, saga, bà, fàli, wùluw, lὲ, kami, ʃɛ, tonkɔnɔ Mara. U bɛ jagomisɛnninw Kɛ. Misidabaw, wuguw, kolonw, dabaninkuruninw ani bɔgɔdagaw bɛ Dla Farakɔrɔ. Wa geseda ni donsoya fana bɛ Kɛ.
Dugu yiriwaliko
Farakɔrɔkaw fɛ yen Lakɔliso, musojigin-so, Лɔsimansinw, pɔnpekɔlɔnw, jabaraninw, kɔɔrisuguw, motow, kɔlɔnŋana, kalalikɛ-mansinw, ani sɛnɛkɛmansinw ye yen ko kuranalenw ye.
CMDT, PGT ani AMDD ye baɲuman-kɛtɔnw ye minnu ye yiriwali baaraw Tà ka Лɛsin Farakɔrɔ ma. U ka baaraw tùn ɲɛsinnen bɛ sɛnɛ taabolo ɲuman ni sɛnɛfɛnw minɛcogo ɲuman ma.
Dugu kàlanko
Duguma-dakun fàn fɔlɔkàlanso de bɛ Farakɔrɔ. Forobata y'a ye wa sàn wɔɔrɔkalanw de bɛ Kɛ a 'kɔnɔ. U ka Lakɔlikalan dabɔ ni sisan cɛ ye sàn 15 ye (2015). Balikukalan bɛ Kɛ yen kabini waati jan.
Dugu batoko.
Silamɛya ni kerecɛnya bɛɛ bɛ Farakɔrɔ. Misiri fla ani eglizi kelen bɛ farakɔrɔkaw fɛ yen. Maadu Danbɛlɛ de Nàna ni farakɔrɔkaw ka silamɛya ye. O ni sisan cɛ bɛ sàn 150 ɲɔgɔn Bɔ. Farakɔrɔ kerecɛnya Nàna 1974 sàn na. Etaʃi Danbɛlɛ de Nàna n'a ye.
Laadala-bato minnu bɛ Farakɔrɔ olu ye kɔrɛ, dagɔrɔ, tobiŋɛ ye.
Dugu ɲεnajεko
Seliw, sanyɛlɛmaw, bamanan-sanga ani kɔɲɔw y'u ka ɲεnajεlakow ye. U ka Fɔlifɛnfɔtaw ye bala, bàra, bɔnɔ, ntama, fle, ani dununba ye.
Dugu kungoko
Farakɔrɔ kungo fànba ye fara ye. Dala wɔɔrɔ bɛ u ka kungo 'kɔnɔ.
Dugu kabakoma-yɔrɔko
Kabakomayɔrɔ kelen bɛ Farakɔrɔ u b'a weele ko "kalɔkatugo". A yɔrɔ in na fara ncinin dɔ de bɛ yen a bὸnya tɛ Tɛmɛ jiriju kan, nka fara wɛrɛ ɲunen bɛ a kùn min ka bòn n'a ye ʃyɛn caman
Blàdon : 2016-03-23 Yɛlɛmako laban : 2016-07-26
