Banɛso

Dugu yɔrɔfɔli

Banɛso ye Mali marabolo sàbanan, dugu dɔ ye. A ka galoda ye "koniŋɛ" ye ni k'o galotigi-dugu Kɛ sugunba ye. N'a Bɔra a ka kolomi na (kucala) la a ni duguba wɛrɛ min ka surun ɲɔgɔn na, o ye kuri ye. Nka hali a ni olu fana 'cɛ tɛ o ʃi surunyaba ye tèn, bari a ni kucala ta ye bam 62 w'a ni kuri fana ta bɛ bam 30 ɲɔngɔn Bɔ sɔn. Nka o bɔlen 'kɔ yen a ni dugu misɛnnin minnu bɛ dàncɛ Bɔ olu dɔw ye: wurekela ka Taa kɔrɔnyanfan fɛ ni bam 12 ye, sungulaso bɛ tlebinyanfan fɛ ni bam 8 ye, kɛɲɛka fɛ, sugunba bɛ yen ni bam 9 ye,woroduguyanfan fɛ sa, jɔnina bɛ Sɔrɔ yen fan fɛ ni bam 7 ye.

Dugu tɔgɔko

Kabini dugu in tu Tigɛra tɔgɔ wɛrɛ ma D'a la ni Banɛso tɛ nka yɛlɛma ncinin dɔ de Dònn'a na. O tɛ dɔ wɛrɛ ye, a tùn bɛ Weele fɔlɔ ko "gbaankan", mamara dòn wa o kelen in de fana Mununmununna ka na Kɛ banɛso ye n'o bɛ Jate a bamanankanfɔ-cogo ye. O la, kuma tɛ banɛso kan, nka a bɛ gbaankan de kan. A Nàna cogo di? Tɔgɔ in Sɔrɔla balima fla dɔ fɛ. Olu tùn Bɔra sikaso fɛ, u tùn bɛ donsoya de Kɛ. U Taara Bɔ yɔrɔ in kan o sababu de la. U Tora u tɛ Fama yen ma fo u Nàna sɛnɛ Fàr'u bolo kan. O kɛlen, kelen Nàn'i Wuli dòn dɔ i komi donsoya taabolo ye o ye. A Taara Bɔ yɔrɔ dɔ fana na yen min y'ale fana kùn Minɛ kosɛbɛ. O kɛlen, ale fana ma Fama yen ma tun, a Tora tuma bɛɛ a bɛ Taa yen sɔn. O Tora 'sèn na f'ale fana nana fòro kura Bɔ yen. Ɔ, o kɛlen, a Nàn'a balimakɛ ma k'u ka sìgiyɔrɔ fɔlɔ in Blà ko ka Taa ɲɛ fɛ ale ta la. A kɛlen k'o kuma Bɔ k'a Bìn, a balimakɛ sinna k'i makun, a ma foyi Fɔ. Ɔ, dɔ in Tora sa, 'tuma ni ‘tuma a b'a Лini a fɛ nka o bɛɛ n'a ta a ma n'a F'a ye ‘tuma o ‘tuma dɔ in b'a Makun a la. A laban na dɔ in K'a ma: "ma ɲii bye gban mi kara" o kɔrɔ ye ko "hali n'i y'i Makun ne bɛ Taa. U Farala ɲɔgɔn na ten. Nka a ma Kɛ 'bɛnbaliya u ni ɲɔgɔn 'cɛ min kɛ, u Tora u bɛ Taa Bɔ ɲɔgɔn ye sɔn. Balimakɛ min Wulila ka Taa ɲɛ fɛ, n'a bɛ na Taa Bɔ dɔ in na n'i y'a Лininka "i bɛ Taa min?" walima "i Bɔra min", a tùn b'i Jaabi ko " n bɛ Taa gbàn fɛ yen walima "n Bɔra gbàn fɛ yen. "Gbàn" kɔrɔ de ye ko "makun". I komin ale yen blàli Laɲini a balimakɛ fɛ minkɛ n'a ma Kuma, ale y'o tɔgɔ yɛlɛma ka Kɛ gbàn (makun) ye ʃyɛn kelen. Wa o de Tora 'sèn na fo ka na "kan" Fàra a kan. O kɔrɔ ko "so" mamara la. O de Nàna ni gbàkan ye. Hali bì a tɔgɔ fla ninnu bɛ Fɔ. Nka balimakɛ min Wulila ka Taa tu kura Bɔ, o yɔrɔ in ye banɛso laminidugu dɔla kelen ye, nka cyɛn yɛrɛ la 'bolo tɛ ka Se ka Sin a dɔla kelen ma.

Dugu marabaako

Banɛso ma Kɛ jamanatigi-dugu ye, nka a Marala wurekela màsakɛw fɛ. Mali dugumara fɔlɔ min bɛ yen n'o ye dugutigiya ye o b'u fɛ ye. Dugutigiya suguya fla de bɛ Banɛso, laadaladugutigiya ani faamadugutigiya. Laadadugutigiya min b'u fɛ yen, o tolen tɛ kìn kelen 'bolo i n'a fɔ a bɛ dugu caman na cogo min na. U ta bɛ Mununmunun kìnw ni ɲɔgɔn 'cɛ wa 'jàmuko fana t'a la tuma tɛ kɔrɔya-kunda ma. Bɛɛ bɛ Se ka Kɛ yen dugutigi ye ni dugumɔgɔw ka dannaya ye. Nka ni bolo kɔni Sinna e min ma 'fɛn t'i Labɔ yen ni saya tɛ. Kumalasurunya na u ka dugutigiw bɛ Sugandi de, nka fo ni kɔrɔlen Banna dɛ. Banɛso dugutigi kɔrɔ dɔw ye: Seku konatɛ, Upinɛ Konatɛ, Zege konatɛ, bɛgɛ sundra, ba laji dawu ani Laminn dawu. Nka Solomann konatɛ de b'a kùn na an bɛ bì min na (2016) sàn.

Dugu bònya

Banɛso dugu fɛnzɛ ka bòn dɔɔni. Kìn wolonfla de b'a 'kɔnɔ, olu ye: Ntɔso, zerewola, tɔnzila, kadama, kagbɔhɔla, kakereso ani tefoola. Mali duguw mɔgɔ jate laban min Kɛra 2009 sàn yen mɔgɔw tùn bԑ Taa 2000 ɲɔgɔn na. Nka bì (2016) 'fɛn bɛ Ye o kan. A fana ma sìgiyɔrɔyɛlɛma Kɛ kabini a tu Tigɛra fo bì.

Dugu siyako

Siya wɛrɛ ninnu bɛ Sɔrɔ yen ka Fàra miɲakaw kan, olu ye fulaw ni bɔbɔw ye. Yen jàmuw ye konatɛ, sundra, dawu, Tarawele, kulubali, danbɛlɛ, kɔnɛ, sakɔ, sanɔgɔ, sangare, ani siribe. Sinankunya bɛ banɛso ni laminidugu min 'cɛ o ye Dùgan ye. N'o Bɔr'a la a bɛ danbɛlɛw ni dawuw ni kɔnɛw ‘cɛ, ani kɔnɛw ni yen lamini kulubaliw 'cɛ. N'a Bɔra dugankaw la, furuɲɔgɔnya bɛ Tɛmɛ yenkaw ni laminidugu bɛɛ 'cɛ, w'a bɛ Tɛmɛ fana du bɛɛ ni ɲɔgɔn 'cɛ ani kìn bɛɛ. Banɛsokaw bɛ mamara de Fɔ kɔsɛbɛ, n'o tɛ kan wɛrɛw bɛ yen i n'a fɔ: Bamanankan, fulakan ani bɔbɔkan.

Dugu baarako

Banɛso ye sɛnɛ-dugu ŋana ye. Yenkaw bɛ sɛnɛfɛn caman Sɛnɛ i n'a fɔ keninke, saɲɔn, sàba, malo, tiga, tiganinkuru, ɲimikala, gajaba, bananku, woso, je, bàra, galama, ʃɔ, zɛrɛ, kurubaa, danan, bɛnɛ, dà, kɔɔri ani alikaama. Nafɛnmisɛnnin-sɛnɛyɔrɔw b'u 'bolo. O yɔrɔ ninnu na u bɛ foronto ni tamati ni nkɔyɔ ni salati ni ʃù ni nàblenna ni gan ni kɔnkɔn ni nanaye ni melɔn ni sira Sɛnɛ. Banɛsokaw bɛ jiribaforow fana Bɔ. U ka jiriba turutaw ye lenburu ni mangoro ni buyagi ni namasa ani sɔmɔ ye. Sɛnɛ tɛmɛnnen 'kɔ yen, u bɛ baganmara jago ani bololabaara misɛnnin dɔw fana Kɛ u sèn fɛ. U bɛ bagan minnu Mara yen daba ni kamanmafɛnw na o dɔw ye bà, misi, saga, fàli, wùlu, jakuma, lɛ, ʃɛ, kami, tonkɔnɔ ani jɛnɛntubannin ye. I n'a fɔ an y'a Fɔ cogo min na, Jago bɛ Kɛ yen fana. Nka jago in kɔni sinsinnen dòn butigifeerew ni sɛnɛfɛn-feerew ni jiridenfeerew ni baganjagow ani bololafɛndlata-feerew i n'a fɔ segere, cidɛfɛ, sigilan, daba, ani jele). Sugu fana b'u fɛ yen, o jɔdon ye ntɛnɛn ye. Nin bɛɛ tɛmɛnen 'kɔ donnsoya fana bɛ Kɛ yen kosɛbɛ wa bolodon bɛ K'a la ni denmisɛnw Kalifa ye donsocɛkɔrɔbaw la.

Dugu fɛɛrɛko

Manabɛlɛ ni wɔlɔjuruda ni buturu ani gɛnni de ye banɛsokaw ka kɔnɔminɛ-fɛɛrɛ ye. Nka màrafa de y'u ka kungosogobaw fàalan ye. Yenkaw fana bɛ misiden dabɔ ni ncɔlɔ de ye ka Caya. U bɛ dugukɔnɔbagan murutilenw Minɛ ni fɛɛrɛ minnu ye ye jonborifli, koronka-minɛ ani nɛgɛka-minɛ (ni dumunifɛndɔ ye) ye. Finisɔgɔ ni bɔfledla ni gɛnkurunnindla fana bɛ K'u fɛ.

Dugu yiriwaliko

Baɲumankɛtɔn caman sèn Dònna banɛso ka yiriwa la. Olu la AMEDD, UNICEF ani CMDT. U ka yiriwa ɲɛsinnen dòn fɛn minnu ma o dɔw ye dugumɔgɔw dɛmɛni ye baara dakun dɔw la, 'kalan ni 'sɛnɛ b'o la. O tɛmɛnen 'kɔ kokura damadɔ bɛ Sɔrɔ yen bì, i n'a fɔ ɲɔʃimansin, kɔlɔn ŋana, jabaranin, kɔɔrisugu ani moto.

Dugu kàlanko

Balikukalan, blonkɔnɔ-kalan, lakɔlikalan ani madarasa bɛɛ bɛ banɛsokaw fɛ yen. Yen lakɔli ye forobata ye. Dugumandakun fàn fɔlɔ ani dugumandakun fàn flanan bɛɛ b'u fɛ yen. Yen lakɔli Dabɔra 1987 sàn. Madarasa min b'u fɛ yen o ye dugu ta ye, dugumandakun fàn fɔlɔ ta dòn. Nka yen kàlanw bɛɛ la, Lakɔlikalan de yanga ka bòn.

Dugu batoko

Kerecɛnya ni silamɛya ani laadalabato bɛɛ bɛ Kɛ Banɛso. Màa min Nàna ni yen silamɛya ye o ye Birama Jabaatɛ ye. Misiri sàba de b'u fɛ yen, kelen ye jumamisiri ye Burama konatɛ de Kɛra misirijɔbaa fɔlɔ ye yen nka o Kɛra ka Sɔrɔ silamɛya tùn bɛ yen ka ban. Eglizi sàba bɛ yen, wa o kerecɛnya Sera yen mɔgɔ min sababuya la, o ye Moriba konatɛ ye. Ninnu fla kɔ fɛ, kɔmɔsɔn ni tusɔn ni bùgusɔn ni kɔrɛsɔn bɛɛ bɛ Kɛ yen fana haali. U ka dugu dasiri ye bakɔrɔn fin ye.

Dugu ɲεnajεko

Banɛsokaw ka ɲɛnajɛlakow ye kɔɲɔw ni seliw ni sanyɛlɛmaw ni tɔnɲɛnajɛ ni ntolatan ani laadalakow ye. U ka fɔlifɛnw ye Buzanyan, fle, bàra, bala ni dunun ani cicara ye. U ka ɲɛnajɛyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnenw ye dugu foroba-kɛnɛbaw ye.

Dugu kungoko

Kɔ ni fàla ani jɛ damadɔ bɛ Sɔrɔ Banɛso kungo 'kɔnɔ. Wa nin yɔrɔ kofɔlen ninnu na jilafɛn minnu ka Teli ka Sɔrɔ yen ye jɛgɛ, o suguya ninnu bɛ Sɔrɔ yen fana o ye manɔgɔ ni saalen ani ntɛbɛn ye. Kaanaw ni koorow ani koorokaaraw fana bɛ Sɔrɔ yen. Jiri suguya caman bɛ Sɔrɔ yen kungo 'kɔnɔ i n'a fɔ jala, banan, sanan, genun, nkaba, npeku, zaban, dingɛ, gele, nsira, bumu, ʃì, nɛrɛ, sebe, toro, balazan, kɔlɔ, ntabakùnba, kòro, woo, ntɔngɛ, ntege, zɛrɛninjɛ, nkalama danga sunsun, zɛkɛnɛ, zaajɛ ani nten. Yen kungosogowla fànba ye miniɲan, dànkala, ntomisa, nkorongo, duga, kungo-kami, wɔlɔ baninkɔnɔ ani kɔnɔsogonin ye. Yen kungodaw flɛ: Maajɔrɔ, coogbege, ɲadɔgɔ, siwɔrɔ, faraga, gbowihin, degbuu, ganigba, tɔngzii, kagbɔɔ, jiseye, ani katala.

Dugu Kaburudoko

Koburudo seegin de bɛ Banɛso. Kùn min Nàna n'o ye, o ye: Banɛsokaw fɛ yen kìn bɛɛ n'a ka kaburudo dòn, bari a yɔrɔw sɛbɛkɔrɔ ka jan ɲɔgɔn na haali. fànko tɛ yen kaburuko la.