Npiyenaw
Npiyenaw bɛ Falen dùgu la ani tɛ Bɔ u nɔ̀ na min kɛ, an b’a Jàtɛ ko jiriw dòn k’a Sɔ̀rɔ ‘jiriw tɛ. ‘Dili t’u la, ‘bulu t’u la, ‘kuma tɛ feere ma.
U lakodɔnnenbaw bɛ Sɔ̀rɔ fugaw ni jiriw. Olu ni sanminɛnan bɔlen dòn ‘ɲɔgɔn fὲ wa npiyena bànfulamaw dòn. Nkà dɔw kùrulama fana dòn. Dɔw fan aka mìsɛn kosɛbɛ. Fununan Y’o dɔ ye min bɛ Kɛ mugu la kà Kɛ dumunifɛn ye. Bugunw (naalo) fana Ye npiyenaw ye. Npiyena dɔw bɛ Kɛ bànafuraw ye.
Npiyena bànfulamaw tlalen Bɛ sanfɛla ni dùgujukɔrɔla ye. Sanfɛla de Ye yeta ye màaw fὲ, ale fana de bɛ Dun ni npiyena dunta dòn, fàn min bɛ dùgu jù ‘kɔrɔ ale de bɛ dumuni Sàma dùgu jù ‘kɔrɔ walasa a bɛ Balo cogo min na. Fugulan in Ye npiyena denyɔrɔ de ye.
Npiyena dɔw bɛ Balo furabulu-ʃuw la. U màgo bɛ balo minnu na, u b’olu Sàma kà Bɔ nɔgɔw ni fɛntoliw la. U ni ‘fɛn wɛrɛ Balo k’u To ‘ɲɔgɔn na.
A dɔw Ye jàtigifaa de ye. U ma ɲi u bɛ Balo fɛn minnu na mà.
Npiyena fànba bɛ Bugun ni fὲɛrɛ min ye, o Ye u kɛli kà gɔngɔn dɔ Bɔ ye. Ni u Bìnna o gɔngɔn ni Falen kà Kɛ npiyena kura ye. Bugunfɛɛrɛ caman B’o ‘bolo. Dɔw bɛ Bugun u yὲrɛ gɔngɔn de la, dɔw yὲrɛ fana bɛ Bugun ‘ɲɔgɔn gɔngɔn na.
Npiyena ba caman Bɛ ‘jyɛn ‘kɔnɔ, caman Ye duntaw ye nkà dɔw Ye bàga ye. N’u Seri mɔ̀gɔ ‘kɔnɔ, u b’i Fàga. Ni dɔw fana Blàra kà ‘waati Kɛ olu bɛ Kɛ bàgamaw ye.
Npiyena dɔw bɛ Sὲnɛ. U sὲnɛni Damìnɛna Cayna a ka ca sàn 2000 ye. Npiyenasɛnɛ-yɔrɔw la, npiyena bɛ Falen sanga ni waati bɛɛ. Yeelen t’o yɔrɔw la, wà fùntenihakɛ ni nɛɛma fànga ka bòn yèn kosɛbɛ.
Dɔ Fàra i ka dɔnta kàn
→ jiriw
→jiriw ni npiyenaw
Bɔyɔrɔ : Microsoft Encarta 2009
Blàdon : 2020-09-02 Yɛlɛmako laban : 2021-02-21
